Mijn naam is Evelien Olyslagers en ik heb van 2010 tot 2023 gewerkt op deze prachtige locatie middenin het Bieslandse Bos. Je kunt je er misschien (n)iets bij voorstellen. Een kudde paarden die kan bijdragen aan onze persoonlijke- en/of teamontwikkeling? Toch kunnen we een hoop leren van de manier waarop een kudde paarden leeft en samenwerkt. Een paard is een kuddedier, en zal zich altijd willen aansluiten bij soortgenoten. Een paard dat alleen is, zal sneller een prooi voor roofdieren zijn en voelt zich daardoor veiliger in een kudde. Ook al is er in het Bieslandse Bos voor de kudde geen gevaar… Het instinct blijft. De wijze waarop zo’n kudde samenwerkt is gebaseerd op veiligheid en vertrouwen in elkaar. Wanneer je weet wat je aan elkaar hebt, kun je op de juiste manier handelen als je in actie moet komen. Zodra de ‘organisatie’ een rommeltje is, ontstaat onrust en komt de kudde in gevaar.
Wanneer zich een kudde vormt ontstaat dus een proces van elkaar leren kennen, waarin diverse functies (rollen) binnen de kudde worden verdeeld. Wie ben je, wat zijn je kwaliteiten, maar ook… Waar kunnen we je absoluut niet voor in zetten. Een paard dat (nog) niet in staat is om leiding te nemen, maar wel de leiding over wil nemen, zal afgestoten worden uit de kudde. Puur vanuit het feit dat hij niet op de juiste manier weet te handelen als de kudde in gevaar komt.
Een paard dat een rol op zich neemt, maar daar (nog) niet toe in staat is, noemen we incongruent. Zijn gedrag vertoont iets anders, dan hij werkelijk kan. Een paard reageert altijd vanuit zijn eigen beleving en intentie, mits hij niet geconditioneerd is en vanuit natuurlijke gedrag kan reageren. Hij gedraagt zich dus altijd als zichzelf, omdat juist dát veiligheid geeft aan de kudde. En wanneer je het zelf even niet meer weet, kun je het beter uit handen geven, zodat de kudde niet in gevaar komt. Een paard is in staat om zijn eigen belemmering te erkennen en uit handen te geven, als dat beter is voor de gehele kudde.
Bovenstaand verhaal heeft je wellicht al een aantal inzichten gegeven. Puur vanuit de leefwijze van de kudde. De afgelopen jaren heb ik mensen en teams vele Paardeninzichten mogen geven met de kudde van het Bieslandse Bos. Tot op de dag van vandaag spreken mensen mij aan hoe bijzonder deze ervaring was. Dat kan ook alleen maar met een kudde die 24 uur bewegingsvrijheid en sociaal contact met elkaar heeft. Zodra mensen de kudde paarden ontmoette, ontstond direct een dialoog zonder verbale communicatie. De paarden observeerde lichaamstaal en reageerde op de energie van teams.
Nu vraag je je misschien af waarom dit jarenlang mijn werk is geweest. Toen ik 18 jaar was kocht ik mijn paard Jafar. Ik had 10 jaar paardrijles gehad maar de communicatie met Jafar liep stroef, hij vertoonde veel weerstand in zijn gedrag en ik belandde zelfs in het ziekenhuis. Ik vroeg me af waarom hij dit gedrag vertoonde. Vanaf dat moment is mijn interesse in gedrag, omgang en communicatie gewekt en begon mijn zoektocht naar de juiste samenwerking. Mijn eigen gedrag bleek niet congruent, ik deed mezelf anders voor dan ik werkelijk was. Ook had ik weinig kennis over paardengedrag. Het belangrijkste onderdeel is misschien niet de kennis over paardengedrag geweest, maar de zoektocht naar mijn eigen gedragspatronen en de verandering die ik ontdekte in het contact met paarden én mensen in mijn omgeving. Zo is Jafar en later ook de kudde van het Bieslandse Bos iedere dag een spiegel voor mij geweest.
Waarom ben ik dan eigenlijk gestopt met dit werk? Het werk was fantastisch om te doen en vooral op zo’n unieke plek middenin de randstad, maar ik miste zelf het samenwerken in een team. Een kudde waar ik onderdeel van kon zijn. Dus ging ik opzoek naar een nieuw avontuur en dat vond ik. Nu ben ik boswachter bij Staatsbosbeheer, zelfs van het Bieslandse Bos. In een ontzettend fijn team en bij een hele leuke organisatie. Gelukkig blijf ik dusverbonden met deze plek en de kudde paarden waar ik ook als boswachter nog steeds van geniet.
